Tasarım Yoluyla Anlamak – UbD

Tasarım Yoluyla Anlamak – UbD

Grant Wiggins ve Jay McTighe takipçilerine, eğitimciler bir ders ya da çalışma ünitesini tasarlarken “bir değerlendirici gibi düşünmelidirler,” tavsiyesinde bulunurlar. Eğitimciler öğrenme hedeflerini bulduklarında ilk olarak şunu sormalıdırlar,  “Öğrencilerin istenen sonuçlara ulaştıklarını nasıl anlayacağız?”
Wiggins ve McTighe öğretim programlarını tasarlayanların öncelikle öğrenci anlamaları ve yetkinliklerinin kanıtı olarak neleri kabul edeceklerine karar vermeleri gerektiğini ileri sürüyorlar. Dikkatlerini ancak ondan sonra dersleri tasarlamaya çevirmeliler. Maryland Ölçme – Değerlendirme Konsorsiyumu’nu yöneten McTighe bu yaklaşımın “program planlamayı baş aşağı çevirdiğini” belirtir.

KANITIN ÜSTÜNLÜĞÜ TARAFINDAN SUÇLULUĞU BELLİ OLANA KADAR ÖĞRENCİ ANLAMADA MASUM KABUL EDİLMELİDİR.
Öğrencilerin anlama hedeflerinin diyet ve beslenme hakkındaki önemli kavramlar ve sağlıklı menüler planlayabilme olduğunu varsayalım. Bir program planlayıcısı önce öğrencilerin bu hedefe ulaştıklarını göstermek için hangi kanıtların toplanması gerektiğini göz önünde bulundurmalıdır. Princeton, NewJersey de Öğrenme, Ölçme-Değerlendirme ve Okul Yapılanması Merkezi’nin (CLASS) başkanı olan Wiggins, “Kanıtın üstünlüğü tarafından suçluluğu belli olana kadar öğrenci anlamada masum kabul edilmelidir,” demektedir.
Bu durumda kanıt toplama araçları yiyecek gurupları hakkında kısa bir sınav, kötü beslenmeden kaynaklanan sağlık sorunları hakkında bir makale, öğrencilerin iyi beslenme hakkında bir broşür ortaya çıkarmalarını gerektiren bir performans görevi ve öğrencilerin üç günlük bir kamp yolculuğu için planlayacakları “lezzetli ve besleyici” menülerden oluşan bir sonuç projesini içerebilirler.
Wiggins ve McTighe planlama sürecinde bir sonraki aşama öğrencilerin istenen anlama kanıtlarını elde etmelerini sağlayacak olan bilgi ve becerileri saptamak olduğunu belirttiler. Program planlayanlar daha sonra öğrencilerin bu bilgi ve beceri gurubunu öğrenmelerine yardımcı olacak bir dizi ders, etkinlik ve öğrenme deneyimleri tasarlamalılardır. Planlama sürecinin son aşaması doğrudan öğretim ya da işbirlikçi öğrenme gibi uygun öğretme stratejilerini belirlemektir.
Wiggins ve McTighe değerlendirmeden program ve öğretime doğru giden “tersten” tasarlamada “güçlü” bir mantık olduğunu söylerler. Wiggins, “Değerlendirme reformunu öğretim reformunun merkezinde olarak düşünmeliyiz, sadece daha iyi değerlendirme yapmak için değil,” diye vurgular.
‘Anlama’ Nedir?
Öğrencilerin anlama kanıtlarını toplamak için eğitimcilerin anlamanın ne olduğunu bilmeleri gerekir. Wiggins ve McTighe anlamanın birkaç göstergesini tanımlamışlardır. Öğrencilerin aşağıdakileri yapabildikleri zaman gerçekten bir şeyi anladıklarını söylerler:
• Açıklayabilirlerse
• Ön görebilirlerse
• Yeni durumlara uygulayabilir veya adapte edebilirlerse
• Önemini gösterebilirlerse
• Doğrulayabilir, savunabilir, kanıtlayabilir veya eleştirebilirlerse
• Nitelikli ve kesin yargılarda bulunabilirlerse
• Diğer bilgiler ve gerçeklerle bağlantılar kurabilirlerse
• Olağan kavram yanılgıları, yanlılık ya da sıradan görüşlerden kaçınabilirlerse
Wiggins ve McTighe öğrencilerin anlamalarını değerlendirmenin güç olduğunu, çünkü anlamanın öğrenci tarafından yapılandırıldığını, dolayısıyla standart olmadığını kabul etmektedirler. Öğretmenler de anlamayla doğru hatırlama arasındaki farkı ayırt etmekte zorlanabilirler. Ayrıca anlık yapılacak bir bağlantı veya bilgi kullanımını kolayca isteyemezler.
Wiggins ve McTighe’ye göre eğitimcilerin anlamayı irdelemek için kullanabilecekleri temel sorular aşağıdakileri içermektedir:
• Bununla ne yapmalıyız?
• Bunun nedenleri ya da gerekçeleri nedir?
• Kimin bakış açısına göre?
• Bu neyin örneğidir?
• Bu nasıl tanımlanmalıdır?
• Yani? Önemi nedir?
Wiggins, eğitimcilerin “anlamayı gerektiren ve açığa vuran çalışmaları dikkatle düşünerek tasarlamaları” gerektiğini söylemektedir. Ayrıca, “öğrencilerin yanlış anlamalarını ön görebilmek ve de onları ortaya çıkartacak çalışmalar tasarlayarak bunları değiştirmeye çalışmalıdırlar.”

Yazar

Yenilikçi Öğrenme Merkezi Kurucusu & Eğitimci

1 comment

  • Kayhan hocam, tasarımın önemine vurgu yapan yazınız için teşekkür ederim. Bir katkı olarak benim bu siteyle ilgili önerim şudur: Sitenin sağında ve solunda bulunan siyah-beyaz karikatür tarzındaki çizimler yazıları okumayı zorlaştırıyor. Eğer bu tasarım sizin için olmazsa olmaz ise bu durumda biraz daha saydamlığını artırarak siyahın dozunu yazı karakterlerinden aşağıya çekebilirsiniz. Böylelikle tasarımınız anlamayı zorlaştırmamış olur. 🙂 Kolay gelsin. Saygılar…

Bir yanıt yazın